Douchen na een hockeytraining is heerlijk, en het doucht extra lekker als je weet dat het water duurzaam verwarmd wordt. Bij de Mixed Hockey Club Fletiomare hebben ze de ambitie om de club gasvrij te maken. Dit uit zich ook bij de warmwatervoorziening, waarbij het warme douchewater niet langer van gasgestookte boilers komt. Voor het verwarmen van het water wordt nu zonne-energie gebruikt. Ze hebben daarvoor een slimme warmtebatterij aangeschaft, met behulp van de subsidie energietransitie (UsET) van de provincie Utrecht. Die laadt overdag op en levert ’s avonds water voor de 24 douches.

Hoe werkt de warmtebatterij
De warmtebatterij zet de zonne-energie om in warmte. Die warmte wordt opgeslagen in proceswater van 110 graden. Dat water kan zo heet worden omdat het opgeslagen wordt in vacuüm-geïsoleerde vaten die onder hoge druk staan. De vacuümisolatie zorgt er ook voor dat de energie dagenlang beschikbaar blijft om er het douchewater mee te verwarmen. Het water in de opslagvaten wordt niet vermengd met het koude water, maar het koude water wordt verwarmd met behulp van een warmtewisselaar.
In de leidingen wordt het water eerst verwarmd tot 60 graden, om legionella-besmetting te voorkomen. Bij de douches zelf wordt het water dan gemixt tot een comfortabele 38 graden.

Duurzaam en innovatief
Marcel Leicher is de voorzitter van de Duurzaamheidscommissie van MHC Fletiomare. “De gasinstallatie voor warm water en verwarming was al 17 oud en moest dringend vervangen worden. Toen zijn we, met hulp van SportUtrecht, op onderzoek uitgegaan naar een duurzaam alternatief waarmee we uiteindelijk ook nog kosten kunnen besparen. Dat werd dus deze warmtebatterij van een innovatieve startup. Dit systeem wordt nog niet zo vaak gebruikt, en al zeker niet bij sportverenigingen. De eerste investering is best aanzienlijk, maar we hebben de business case, mede dankzij de subsidie, toch rond kunnen krijgen. En wat ik ook belangrijk vind: we besparen heel veel gas (zo’n 5.000 kubieke meter) en stoten daardoor veel minder CO2 uit. Daarmee geven we meteen het goede voorbeeld aan onze leden.”
We besparen heel veel gas (zo’n 5.000 kubieke meter) en stoten daardoor veel minder CO2 uit.
Netcongestie verminderen
“Met dit systeem doen we ook nog iets goeds om de netcongestie te verminderen. We hebben 40 zonnepanelen op het dak liggen van 440 wattpiek waar we o.a. de batterij mee opladen. Die zonnepanelen kunnen we zo instellen dat ze nooit meer energie opwekken dan we zelf kunnen gebruiken. We laden de batterij ook niet op als we zelf veel stroom nodig hebben. Bijvoorbeeld als de veldverlichting aan staat. Wanneer de zonnepanelen niet genoeg energie opleveren, kopen we extra energie in. Dat doen we bewust ook overdag, als er toch al veel energie beschikbaar is. Zo ontlasten we het elektriciteitsnet en profiteren we zelf van lage energietarieven.”
Energie besparen
“Het spreekt voor zich dat we als vereniging ook bezig zijn met energiebesparing. Ik ben als een energiedetective door het hele clubhuis gegaan om te kijken waar stroom verspild wordt en waar we energie kunnen besparen. Naar aanleiding daarvan hebben we bijvoorbeeld drangers op alle deuren gezet zodat ze vanzelf weer dichtgaan, en verwijderen we in de winter de deurstop die de deur van het clubhuis openhoudt. Zo blijft die deur nooit per ongeluk open staan.
Op de velden hadden we al ledverlichting. Daar hebben we nu timers op gezet. Tien minuten nadat de laatste training is afgelopen schakelt het licht automatisch naar 10%, precies genoeg licht om nog even ballen te rapen, en nog 10 minuten later gaat het licht uit.”
Leden aansporen tot duurzaam gedrag
“Er zit ook veel energiebesparing in gedrag. We hebben campagne gevoerd om onze leden te laten zien wat ze zelf kunnen bijdragen aan duurzaamheid. En dat heeft echt effect. Het is inmiddels ‘not done’ meer als er een deur blijft openstaan. Maar verder heb ik ook ingezet op maatregelen om ervoor te zorgen dat duurzaamheid vanzelf gaat. Door deurdrangers en timers te plaatsen bijvoorbeeld, maar ook door slimme thermostaten te installeren.
Wat ook helpt, is dat ik steeds óók in kaart breng wat de duurzaamheidsmaatregelen opleveren aan kostenbesparing voor de club. Sommige leden spreekt dat nu eenmaal meer aan, want dat kan directe invloed hebben op de contributie.”
Utrechtse Plus helpt verduurzamen
Bent u of kent u een sportvereniging die ook wil verduurzamen en die daar graag hulp bij wil? Bijvoorbeeld omdat de vereniging aanloopt tegen problemen met het overvolle stroomnet (netcongestie)? Met de Utrechtse Plus heeft de provincie Utrecht een gratis en gespecialiseerd ontzorgingsprogramma dat begeleiding biedt. Onze clubondersteuners en duurzaamheidscoaches kijken naar de mogelijkheden en ambities van de club en ze brengen in kaart waar de meeste winst te behalen is. Ze denken mee over oplossingen en brengen hun expertise in. Dit programma is een Utrechtse plus bovenop landelijke en lokale regelingen en initiatieven. In de gemeente Utrecht werkt de Utrechtse Plus samen met SportUtrecht.