Wie een theatervoorstelling bezoekt in een monument weet dat een extra trui soms nodig is vanwege de tocht. Tenzij er verduurzaamd is natuurlijk. Binnen het Ontzorgingsprogramma voor maatschappelijk vastgoed (OMV) is er voor o.a. theaters, poppodia en musea een gespecialiseerde duurzaamheidscoach. Stichting DePlaatsmaker deed met twee panden mee aan het Ontzorgingsprogramma.
De PlaatsMaker is een stichting die zorgt voor betaalbare ruimte voor kunstenaars en creatieve ondernemers. Directeur Arna Notten vertelt wat deelname aan het Ontzorgingsprogramma heeft opgeleverd.
Theater in Fort Blauwkapel
"Een van de panden die wij in eigendom hebben is de voormalige militaire barak die hoort bij Fort Blauwkapel in Utrecht. Dat fort is een rijksmonument uit 1883 en maakt deel uit van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. We hebben die prachtige historische barak in 2005 omgebouwd tot een theaterlocatie, met een eigen kleine theaterstudio en een repetitiezaal. Op dit moment is de theaterzaal in gebruik bij Het Filiaal. Dit theatergezelschap maakt jeugdtheater."
We gaan isoleren en kieren dichten, en leggen zonnepanelen.
"Met hulp van het Ontzorgingsprogramma pakken we deze locatie komend najaar aan. We gaan kieren dichten, isoleren en we plaatsen zonnepanelen. Naast het verduurzamen van onze gebouwen, willen we ook onze bedrijfsvoering verduurzamen. Denk daarbij aan afvalscheiding en inkoop. We werken al aardig circulair, maar er zijn wel stappen te zetten.”
Cultuurhuis Stefanus: onderzoek naar optoppen
“Een ander pand dat we hebben aangemeld voor het Ontzorgingsprogramma is het ‘Cultuurhuis Stefanus’ in de Utrechtse wijk Overvecht. Dat is een voormalige kerk die nu in gebruik is als cultureel centrum. Een heel ander pand dan de barak van Fort Blauwkapel: Het heeft bijvoorbeeld in het midden een atrium met een glazen dak. Zoiets is lastig te isoleren. We onderzoeken samen met de gemeente Utrecht of dit pand geschikt is voor ‘optoppen'. Dat betekent dat er woningen bovenop gebouwd worden. Het kost geen extra grond en er komen mogelijk zo'n 60 sociale koopappartementen bij. Dat is winst voor Utrechters die een betaalbaar huis zoeken. En wij kunnen de opbrengsten weer gebruiken om het Cultuurhuis en onze andere panden te verduurzamen. We hebben in totaal 50 locaties in onze portefeuille, waarvan er 16 ons eigendom zijn. Die moeten dus ook door ons verduurzaamd worden.
Hoe helpt het Ontzorgingsprogramma?
“Wij zijn naar onze duurzame bank Triodos verplicht om onze panden te verduurzamen en in 2035 CO2-neutraal te zijn. We werken met een klein team en we zijn niet gespecialiseerd in verduurzaming. Daarom ben ik erg blij met de hulp van de gespecialiseerde coaches van het Ontzorgingsprogramma. Vanuit het programma is er gratis een energiescan gemaakt van het pand. Zo weet je waar de meeste winst te behalen is. En daarna kijken ze samen met jou welke maatregelen op die locatie het meest opleveren en wat past bij je budget en ambitie. Omdat Fort Blauwkapel een rijksmonument is, kunnen we daar niet zomaar iets aanpassen. En voor de Stefanus geldt dat de energiescan kan worden meegenomen in het onderzoek naar optoppen. Het maatwerk in de coaching vind ik heel prettig."
Omdat Fort Blauwkapel een rijksmonument is, kunnen we daar niet zomaar iets aanpassen.
"De coaches helpen ook om de financiering rond te krijgen. Voor Blauwkapel heeft een van de coaches bijvoorbeeld bemiddeld bij het Energiefonds Utrecht waar we een voordelige lening kunnen afsluiten voor de verduurzamingsinvesteringen. De rente en de aflossing van die lening gaan we straks betalen met het geld dat we besparen op de energierekening.
Daarnaast hebben de coaches ons geholpen om DUMAVA-subsidie aan te vragen [red: DUMAVA staat voor de Subsidieregeling duurzaam maatschappelijk vastgoed.] Zij weten precies hoe deze regeling van het Rijk in elkaar zit en wat je moet aanleveren. Ons onderhoudsteam heeft de offertes van leveranciers beoordeeld, maar een van de coaches kan daar ook bij helpen.”
Tips om energie te besparen
“Voor andere instellingen die energie willen besparen heb ik, naast meedoen aan het Ontzorgingsprogramma, ook nog wel wat algemene tips. Het plakken van tochtstrips en radiatorfolie zijn makkelijke maatregelen. Verder moet je goed in kaart brengen wanneer je energie verbruikt en kritisch kijken naar je eigen gedrag en dat van andere gebruikers: blijft het licht branden als een ruimte niet gebruikt wordt? Kan de verwarming minder lang aan? Worden ramen op tijd open en dicht gedaan? Je kunt ook kijken naar een andere manier om bepaalde ruimtes te gebruiken. Van een grote ruimte die moeilijk te verwarmen is, kun je bijvoorbeeld een deel afsluiten en lokaal verwarmen met infraroodpanelen. Dan kan er iemand (tijdelijk) individueel aan het werk. Vaak is er meer mogelijk dan je denkt!"
Pak het verduurzamen stap voor stap aan. Begin met een project waar je energie van krijgt.
"Speciaal voor verhuurders die willen verduurzamen wil ik benadrukken dat het voordelig kan zijn om verduurzaming mee te nemen in je plannen voor groot onderhoud. Met lagere energiekosten word je ook aantrekkelijker voor huurders. Tot slot: Pak het verduurzamen stap voor stap aan. Houd het behapbaar en maak het niet te groot. Begin met een project waar je energie van krijgt.”
Meer weten?
Interesse om mee te doen aan het Ontzorgingsprogramma voor maatschappelijk vastgoed? Of wilt u meer informatie? Kijk op Ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed. Daar vindt u ook de contactgegevens van onze gespecialiseede coaches.
