Geleerde lessen FIXbrigade in Woerden en IJsselstein

Tijdens de pilot is in kaart gebracht welke kosten horen bij het opzetten van een FIXbrigade. De gemiddelde kosten per woning bedroegen €544,81. Daarvan is €425,27 (78%) nodig voor het betalen van de projectleider en de leermeester. In de pilot is ook gebruik gemaakt van een leerlingfixer, maar deze ontving hiervoor geen salaris. Het traject was met behoud van de uitkering. Deze kosten zijn niet opgenomen in het bovengenoemde tarief. Wanneer de inzet van de communicatieadviseur, de coördinator en de leermeester van de gemiddelde kosten per woning worden gehaald, zien we dat de gemiddelde kosten van materialen per woning uitkomen op €59,54. De arbeidskosten zijn hoog uitgevallen, omdat het grote aantal aanmeldingen om meer inspanningen van de coördinator en leermeester vroeg dan verwacht.  

De besparing per woning is lager uitgevallen dan het gemiddelde van FIXbrigade NL. Dit komt doordat in het begin ook woningen met energielabel A, B of C zijn aangeschreven. Daar is het besparingspotentieel minder. Daarnaast was de hoofdfixer niet bevoegd om grotere maatregelen te treffen, zoals het waterzijdig inregelen van de cv-ketel. Ook zou een aantal maatregelen voor te veel vervolgwerkzaamheden zorgen met gevolgen voor bijvoorbeeld uniformiteit in het straatbeeld, zoals het op maat maken van deuren. Deze obstakels waren in een korte pilot niet makkelijk op te lossen. 

Aan de FIXbrigade is een leerwerktraject gekoppeld. Hoe kom je aan de juiste leerlingfixers? Wat is daarbij belangrijk? 

Werf leerlingfixers onder mensen met een uitkering

De pilot richtte zich in eerste instantie op het werven van statushouders. Dit bleek het aanbod van potentiële leerlingen veel te beperken. Bovendien werd de mogelijke taalbarrière als een obstakel gezien door de pilotpartijen als het gaat om de doelgroep in een kwetsbare positie. De focus kwam daarna te liggen op mensen met een uitkering. Dit heeft de werving op gang geholpen.  

Het werven van deelnemers is door de gemeenten Woerden en IJsselstein uitgezet bij de uitvoeringsorganisaties Ferm Werk en WIL Lekstroom. Deze uitvoeringsorganisaties hebben een breed aanbod aan leerwerktrajecten voor hun cliënten. Hun consulenten matchen het aanbod met de cliënten en adviseren hen op basis daarvan een bepaald (leerwerk)traject.  

Zet de uitwerking van de leertrajecten goed op papier

Bij het oprichten van een FIXbrigade gaat het ook om het opzetten van een leer- werktraject. Hierbij worden inwoners met afstand tot de arbeidsmarkt gekoppeld aan een leer- werktraject wat bij hen past. Het is belangrijk om de uitwerking van de leer-werktrajecten goed op papier te zetten. Door een concrete uitwerking te maken waarin voldoende toekomstperspectief wordt geboden kan dit ertoe leiden dat de consulenten de cliënten adviseren voor het leerwerktraject te kiezen van de FIXbrigade.
 

Bij het opzetten van FIXbrigade komt veel kijken. Er ontstaat een nieuwe samenwerking met verschillende partijen en ieder werkt vanuit hun eigen organisatielogica. Een gemeente werkt heel anders dan een woningcorporatie, een sociale dienst of een stichting. Een belangrijke les uit de pilot was om elkaars taal en manier van werken goed te leren kennen en elkaar vast te houden, ook als er wrijving is. Als die samenwerking goed loopt en goed wordt bewaakt, zijn er mooie resultaten te behalen.

Formuleer een gezamenlijk plan/doel

Samen met deze partijen is het verstandig om een gezamenlijk plan/doel te formuleren. De ambities kunnen tussen partijen namelijk verschillen. Het is aan het samenwerkingsverband om het gezamenlijk plan/doel na te leven. Houd elkaar hierbij aangehaakt. Plan bijvoorbeeld eens per vier weken een overleg in. Het belang van elkaar blijven ontmoeten mag niet onderschat worden.  

Wees duidelijk over rolverdeling en verantwoordelijkheden

Neem onduidelijkheid weg over rolverdeling en verantwoordelijkheden. Een verwachting is snel gecreëerd, alleen niet snel hersteld. Het is belangrijk om in het begin van het project vast te leggen wie welke rol, verantwoordelijkheden en taken heeft. Het gesprek voeren over rollen, taken en verantwoordelijkheden is essentieel voor het slagen van een samenwerking.

Zoek naar koppelkansen en regel goede opvolging

De FIXbrigade krijgt op een relatief laagdrempelige manier toegang tot huishoudens (in een kwetsbare positie). Eenmaal binnen kan een FIXbrigade andere behoeften of problematiek signaleren en hier eventueel op inspelen. Dit geldt voor zowel de behoefte aan energiecoaching en het oplossen van gebreken in de woning, als voor bredere sociale opgaven, zoals een zorgbehoefte of hulp bij het afbetalen van schulden. Regel in alle gevallen goed welke weg deze signalen afleggen en hoe opvolging plaatsvindt.

Maak gebruik van de kennis en ervaring van landelijke organisaties

Diverse landelijke organisaties, zoals FIXbrigade NL en Lokale Energiearmoede Aanpak (LEA), hebben de afgelopen jaren veel kennis en ervaring opgedaan. Zij kunnen ondersteuning bieden in onder meer stakeholdermanagement, het aanvragen van financiering en subsidies, het werven, opleiden en bijscholen van (leerling)fixer, communicatie, inkoop van materiaal en gereedschap en het verbeteren en borgen van de kwaliteit van de uitvoering. Alhoewel iedere FIXbrigade een lokale aanpak is, hoeft het wiel niet opnieuw uitgevonden te worden. Partijen kunnen voortbouwen op de kennis en kunde die er nu al is.   

Diverse landelijke organisaties, zoals FIXbrigade NL en Lokale Energiearmoede Aanpak (LEA), hebben de afgelopen jaren veel kennis en ervaring opgedaan. Zij kunnen ondersteuning bieden in onder meer stakeholdermanagement, het aanvragen van financiering en subsidies, het werven, opleiden en bijscholen van (leerling)fixer, communicatie, inkoop van materiaal en gereedschap en het verbeteren en borgen van de kwaliteit van de uitvoering. Alhoewel iedere FIXbrigade een lokale aanpak is, hoeft het wiel niet opnieuw uitgevonden te worden. Partijen kunnen voortbouwen op de kennis en kunde die er nu al is.