Power-to-X: meer ruimte op het stroomnet voor bedrijventerreinen

Op bedrijventerreinen wordt in het kader van de energietransitie de logistiek en warmtevoorziening verduurzaamd en worden bedrijfsprocessen aangepast. Ook zal lokaal meer energie worden opgewekt. Uit een verkenning die de provincie Utrecht door KWR heeft laten uitvoeren op drie bedrijventerreinen blijkt dat keuzes die hierbij worden gemaakt grote gevolgen hebben voor het elektriciteitsnet. Met slimme oplossingen zijn er goede mogelijkheden om de zwaarte van de benodigde netaansluiting beperkt te houden.  

De vraag naar extra netwerkcapaciteit zal op bedrijventerreinen fors toenemen doordat op steeds grote schaal gebruik wordt gemaakt van elektriciteit voor transport en bedrijfsprocessen. Dat zou een probleem kunnen opleveren omdat de capaciteit van het huidige elektriciteitsnet al maximaal benut wordt (we noemen dat netcongestie). Maar slimme ingrepen op het gebied van energieopwekking en -opslag en onderlinge uitwisseling van beschikbare energie, de zogeheten Power-to-X-methode, kunnen zorgen voor aanzienlijk minder vraag naar netwerkcapaciteit. Hierdoor is minder verzwaring van de aansluiting op het netwerk nodig. Dat schept weer mogelijkheden voor nieuwe of uitgebreidere aansluitingen elders. 

Voordelen van de Power-to-X-methode

De Power-to-X-aanpak beoogt het lokale energiesysteem te optimaliseren om de externe energievraag (ofwel de hoeveelheid stroom die afgenomen wordt van het net) te minimaliseren. Lokale opwek van energie wordt hierbij gestimuleerd, aanbod en gebruik van energie van de verschillende bedrijven zoveel mogelijk op elkaar afgestemd en de energie die niet direct gebruikt wordt, wordt tijdelijk opgeslagen door deze om te zetten in waterstof of warmte.  

Na toepassing van de Power-to-X aanpak op een bedrijventerrein waar de bedrijven bezig zijn het gebruik van fossiele brandstoffen af te bouwen blijkt in veel situaties met een veel lager benodigde aansluitcapaciteit op het net te kunnen worden volstaan. De voorinvesteringen die nodig zijn om de energievoorziening op het bedrijventerrein slim in te richten zijn hoger, maar die kunnen relatief eenvoudig terugverdiend worden. Bij de Power-to-X-methode zijn de kosten van energie namelijk lager op lange termijn.

Het onderzoek

Voor de verkenning zijn drie bedrijventerreinen geselecteerd, namelijk: de Isselt (Amersfoort), Lage Weide (Utrecht en Nijverkamp/het Ambacht (Veenendaal). Er is hierbij gekeken naar bedrijventerreinen waar kansen zijn voor een integrale aanpak met onderlinge koppelingen en opslag. Voor elk bedrijventerrein is doorgerekend hoe zwaar de netaansluiting moet zijn, hoe de CO2-uitstoot zich ontwikkeld en hoe hoog de kosten zijn in drie varianten: een variant waarbij fossiele brandstoffen worden gebruikt en geen duurzame energie wordt opgewekt, een variant waarbij op grote schaal wordt geëlektrificeerd of gebruik gemaakt van waterstof, en de Power-to-X-variant. De resultaten zijn vervolgens met elkaar vergeleken. Bij de verkenning is gebruik gemaakt van openbare data.

Onderzoeksrapport downloaden

Wilt u meer weten over het onderzoek? Het onderzoeksrapport is te downloaden via Verkenning Power-to-X voor drie bedrijventerreinen in de provincie Utrecht.  

Beleid en vervolg

Power-to-X past in het Nationaal Plan Energiesysteem. Dat vraagt ons om duurzame energie en de transportcapaciteit van het netwerk slim in te zetten. Het gebruiken van een mix aan energiedragers past daarbij. In de provincie Utrecht worden de mogelijkheden van Power-to-X meegenomen in de Energievisie. In deze visie brengt de provincie het energiesysteem van 2050 in beeld.

Samenvatting verkenning

Het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie heeft een visuele samenvatting gemaakt van het onderzoek. Bekijk daarvoor de infographic hieronder of download het pdf Verkenning Power-to-X op Bedrijventerreinen.