Volle kracht vooruit met de energiehubs in Utrecht

De provincie Utrecht werkt samen met Stedin, TenneT en gemeenten om de impact van netcongestie zoveel mogelijk te beperken. Het stimuleren van energiehubs op bedrijventerreinen is daarin een belangrijk onderdeel. Een jaar geleden trapten we onze aanpak voor energiehubs op bedrijventerreinen af. Dankzij de samenwerking met Stedin, Tennet en de gemeenten is er sindsdien veel vooruitgang geboekt. Op 26 juni heeft Provinciale Staten besloten om 4 miljoen euro beschikbaar te stellen om energiehubs in de provincie te versnellen. We kunnen daardoor met volle kracht vooruit.

Deelnemer aan community of practice puzzelt om energieverbruik meerdere ondernemers te balanceren
Puzzelen om het energieverbruik van meerdere ondernemers te balanceren

In een energiehub werken ondernemers op een bedrijventerrein gezamenlijk aan het opzetten van een lokaal energiesysteem. Daarbij wordt energie zoveel mogelijk lokaal opgewekt, verbruikt en opgeslagen. Door slim samen te werken en te sturen op het energiegebruik creëren ze mogelijkheden om verder te verduurzamen of uit te breiden ondanks de file op het stroomnet (netcongestie). Dat is normaal gesproken lastig omdat het stroomnet overbelast is en ondernemers met een grootverbruikaansluiting op korte termijn geen verzwaring van hun aansluiting kunnen krijgen. Als extra voordeel komt daarbij dat de kosten voor energie in een energiehub lager kunnen zijn.  

“Kijken naar hoe het wèl mogelijk kan worden gemaakt”  

Het besluit van Provinciale Staten om middelen beschikbaar te stellen is belangrijk. Daarmee kunnen we onze aanpak verder brengen en doorontwikkelen. Huib van Essen, gedeputeerde van de provincie Utrecht: “Al doende scherpen we onze aanpak verder aan. Daarin werken we heel nauw samen met Stedin en TenneT. Bij alle partijen is er echt de wil om naar oplossingen te zoeken als we tegen een obstakel aanlopen. Dat is het voordeel van een aanpak op provinciaal niveau. Onlangs heeft het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat landelijk 17,5 miljoen euro beschikbaar gesteld aan provincies om energiehubs te stimuleren. Het is mooi dat het Ministerie onze aanpak expliciet genoemd heeft in een kamerbrief en waardeert. We kijken uit naar de samenwerking.”  

Warmold ten Zijthoff, regiodirecteur bij Stedin, vult aan: “Steeds weer komen we erachter dat de problemen op het elektriciteitsnet nog complexer zijn dan we eerder dachten. Wat het ene moment nog mogelijk lijkt, blijkt de volgende dag veel lastiger te liggen. De prettige samenwerking binnen de aanpak maakt in dit soort gevallen het verschil. We kijken altijd naar hoe het wèl mogelijk gemaakt kan worden.” Een voorbeeld wordt gegeven door Heleen Groenenberg van TenneT: “Energiehubs op bedrijventerreinen kunnen helpen om ondernemers toegang tot voldoende elektriciteit te geven, ondanks toenemende drukte op het elektriciteitsnet. Hiervoor wordt nu de groepstransportovereenkomst ontwikkeld, waarmee een groep bedrijven een gezamenlijke vaste aansluiting krijgt. Er was trouwens al een collectief capaciteitsbeperkend contract. Daarmee kan een groep bedrijven met eigen aansluitingen samen de nodige flexibiliteit leveren aan de netbeheerder.”

Ambities

Inmiddels wordt op ruim 20 locaties in de provincie Utrecht onderzocht of een energiehub haalbaar is of zijn gesprekken hierover gestart. Op bedrijventerreinen Lage Weide in Utrecht zijn de ondernemers zelfs al zover dat de energiehub binnenkort waarschijnlijk wordt gerealiseerd. Alle lopende initiatieven voor energiehubs zijn in een kaart gezet. In de kaart energiehubs is ook te zien in welke fase de energiehub is. De komende jaren willen we 40 energiehubs gaan ondersteunen en voor eind 2027 20 realiseren.  

Hoe werkt de Aanpak

In de Aanpak energiehubs op bedrijventerreinen worden bedrijventerreinen begeleid om stapsgewijs hun energiegebruik slimmer in te richten. De provincie helpt met capaciteit, subsidie en door kennis te delen, onder andere via de zogenaamde ‘communities of practice’. Dit zijn bijeenkomsten voor iedereen die met energiehubs bezig is, van ondernemer tot ambtenaar. Hier helpen we elkaar door ervaringen uit te wisselen en de laatste ontwikkelingen te delen.  

Terugblik community of practice 6 juni: van haalbaarheid naar realisatie

Donderdag 6 juni 2024 was alweer de derde community of practice, met als thema ‘van haalbaarheid naar realisatie’. Met ruim 70 personen hebben we gediscussieerd over vragen als: Hoe kun je een energiehub organiseren en welke vormen zijn er mogelijk? Welke data heb je nodig en hoe analyseer je die? En welke hulpmiddelen zijn al beschikbaar? Ook deelde Odile Niers welke verbeterpunten voor de Aanpak naar voren kwamen uit haar afstudeeronderzoek bij Stedin en gingen we in gesprek over hoe je als bedrijf uit de oriëntatiefase komt. Daarnaast vertelde Frank Mak, die vanuit Groendus betrokken is bij de energiehub op Lage Weide, hoe het hen gelukt is om de energiehub ook daadwerkelijk te realiseren. Ook heeft de provincie de eerste hulpmiddelen gepresenteerd. Dit bestaat onder andere uit een uitgebreid informatiepakket over netcongestie en de aanpak energiehubs, samenwerkings- en intentieovereenkomsten en een tool die helpt bij het inzichtelijk maken van energiegebruiksdata. De komende tijd zullen daar meer producten aan worden toegevoegd die helpen bij het ontwikkelen van een energiehub.

Warmold ten Zijthoff, Huib van Essen en Heleen Groenenberg in een panelgesprek tijdens de community of practice
Warmold ten Zijthoff, Huib van Essen en Heleen Groenenberg in een pannelgesprek tijdens de bijeenkomst

Meer informatie

Wilt u meer weten over de Aanpak energiehubs op bedrijventerreinen? Kijk dan op www.energietransitieutrecht.nl/energiehubs.

Wilt u geen nieuws over de energietransitie in de provincie Utrecht missen? Abonneer u op onze nieuwsservice en u ontvangt alle nieuwsberichten in uw mailbox.